از همان اوان جنگ میان اسرائیل و حماس و افشای دامنه جنایات اسرائیل در غزه، اعتراضات متعدد و گسترده‌ای در سراسر جهان پا گرفت. اعتراضاتی که اکنون به دانشگاه‌های بسیاری از شهرها راه یافته است. دانشگاه کلمبیا واقع در نیویورک یکی از پیشگامان این اعتراضات است که به سرعت به سایر دانشگاه‌ها در ایالت‌های گوناگون آمریکا گسترش یافته است. تاکنون نزدیک به ۶۰ دانشگاه و کالج در سراسر آمریکا به این موج اعتراضی پیوسته‌اند. هم‌چنین این موج، از ایالات متحده پا فراتر گذاشته و به دانشگاه‌های اروپا و استرالیا تسری یافته است. از خواسته‌های دانشجویان، پایان بخشیدن به جنگ غزه و کشتار فلسطینیان، برقراری صلح و به رسمیت‌شناسایی حقوق مردم فلسطین شده است.
این جنگ، پس از حمله غافلگیرانه حماس به اسرائیل در اکتبر سال گذشته و گروگان‌گیری حدود ۲۵۰ نفر آغاز شد. از آن زمان تاکنون طبق گزارشات رسمی، بیش از ۳۴ هزار فلسطینی کشته و بیش از ۷۷ هزار نفر زخمی شده‌اند، از آن سو نیز در حدود ۱۲۰۰ اسرائیلی کشته شده‌اند. طی این جنگ بخش زیادی از غزه ویران و به اشغال ارتش اسرائیل درآمده است. نزدیک به ۱ میلیون نفر از ساکنان نوار غزه به شهر رفح پناه برده‌اند. رفح تنها شهری است که هنوز ارتش اسرائیل به آن وارد نشده و به اشغال درنیاورده ، هرچند از حمله هوایی به این شهر و کشتار غیرنظامیان دریغ نکرده است. تنها شنبه گذشته طی حملات هوایی به غزه، ۲۰ نفر، اکثراً کودک، کشته شده‌اند.
گذشته از کشته‌شدگان، جان به در بردگان از این کشتار دسته‌جمعی نیز تحت شرایط دهشتناکی زندگی می‌کنند. کمبود و گرانی مواد غذایی، نبود امکانات اولیه مانند آب آشامیدنی سالم و برق و سرپناه و امکانات بهداشتی و درمانی، عرصه را بر ساکنان غزه تنگ کرده است.
جنایات اسرائیل به همین ختم نمی‌شود. یک نمونه در اواخر فوریه است که ارتش اسرائیل با ادعای آزادسازی گروگان‌ها به بیمارستان ناصرخان واقع در “خان یونس” حمله کرد، هرچند از این حمله نتیجه‌ای نگرفت و گروگانی نیافت، اما در اوایل ماه آوریل پس از خروج ارتش اسرائیل از این شهر، در محل این بیمارستان، یک گور دسته‌جمعی با نزدیک به ۴۰۰ جسد یافت شد. گفته می‌شود برخی از این کشته‌شدگان با گلوله به قتل رسیده‌اند، برخی هنوز روپوش جراحی بر تن داشتند و تعدادی نیز زنده به گور شده‌اند. اسرائیل مدعی است آنان در حمله به بیمارستان ۲۰۰ تروریست را دستگیر کردند، اما این گور دسته‌جمعی توسط ساکنان شهر حفر شده است. در برابر درخواست تحقیقات، مقامات نظامی اسرائیل اعلام کرده‌اند تحقیقات لازم را انجام داده‌اند و هیچ تخلفی مشاهده نکرده‌اند. سخنگوی ارتش اسرائیل نیز در مصاحبه‌ای این خبر را “اخبار جعلی” خواند و در پاسخ به سؤال خبرنگار در مورد “تحقیقات” گفت: “تحقیق درباره چه؟” “انکار” و “تکذیب” تنها سیاست اسرائیل در برابر هر اندک انتقادی نیست. مقامات اسرائیل بارها و بارها هر اعتراض و انتقادی، هرچند اندک، به جنایت‌های اسرائیل را “یهودی‌ستیزی” نامیده‌اند. در این راه تا بدان‌جا پیش رفته‌اند که پس از انتقاد سازمان ملل به عملیات اسرائیل در غزه، حتا برخی کارکنان سازمان ملل را متهم به همکاری در عملیات ۷ اکتبر کرده‌اند. حتا از سرزنش مقامات سیاسی آمریکا، بزرگ‌ترین دولت پشتیبان آن در جهان، نیز دریغ نکرده‌اند.
اتهام “یهودی‌ستیزی” تنها سیاست اسرائیل در برابر انتقادات و اعتراضات به تبهکاری‌های اسرائیل در غزه نیست، بلکه در سراسر جهان، سیاستمداران و دولت‌ها هرگونه انتقادی را با برچسب “یهودی‌ستیزی” و “تبلیغ نفرت” سرکوب می‌کنند. یکی از علل اعتراضات دانشجویی نیز محدودیت در آزادی بیان و انتقاد از دولت اسرائیل با همین انگ است، هرچند در میان معترضان، دانشجویان یهودی نیز وجود دارند. گذشته از آن در اسرائیل نیز علیه سیاست‌های نتانیاهو اعتراضاتی به وقوع پیوسته است و بسیاری از مردم با این جنگ و کابینه جنگ‌افروز نتانیاهو مخالف‌اند. به گفته دانشجویان فرانسوی در فرانسه صحبت درباره فلسطین به علت واکنش “سخت” پلیس بسیار دشوار است. در آلمان، به بهانه‌های گوناگون تظاهرات به نفع فلسطین و علیه دولت اسرائیل با محدودیت‌های متعدد روبروست.
پس از آغاز اعتراضات دانشجویی در آمریکا، اولین واکنش مقامات دانشگاه هشدار و تهدید دانشجویانی بود که در محوطه یا جلوی دانشگاه‌ها چادر زده و با پلاکارد و شعار به جنایات اسرائیل اعتراض داشتند و خواهان پایان بخشیدن حمایت دولت از اسرائیل، شفاف‌سازی روابط دانشگاه با اسرائیل، قطع کمک به اسرائیل و محکومیت تبهکاری‌های دولت اسرائیل بودند. پس از آن که هشدارها کارساز نشد، پلیس به دانشگاه فراخوانده شد تا دانشجویان را به اتهام “اختلال در نظم و آرامش” دستگیر کنند. تنها در دانشگاه کلمبیا، صد دانشجو دستگیر شدند. حتا برخی از دانشجویان از دانشگاه‌ها معلق یا اخراج شدند. بنابراین، آزادسازی دستگیرشدگان و بازگشت دانشجویان معلق یا اخراجی به دانشگاه به خواسته‌های دانشجویان برخی از دانشگاه‌ها افزوده شده است. همین روند در دانشگاه‌های دیگر جهان پیش رفته است. آنان هم‌چنین با سیاست‌های مزورانه دولت‌ها در برابر اسرائیل و فلسطینیان مخالفت دارند. برای نمونه، روز سه‌شنبه ۲۳ آوریل، بایدن، کمک مالی ۹۴ میلیارد دلاری به اوکراین، تایوان و اسرائیل را تصویب کرد که ۱۷ میلیارد دلار آن به بهانه “کمک به اسرائیل برای دفاع از خود” نصیب دولت اسرائیل خواهد شد. این علاوه بر کمک مالی ۸ / ۳ میلیارد دلاری سالانه به اسرائیل است. اگر به نتایج تاکنونی جنگ اخیر میان اسرائیل و حماس نگاهی بیاندازیم و نیروی نظامی، قدرت تخریب‌گری و کشتار مردم بی‌دفاع دو طرف را با هم مقایسه کنیم، به نیاز دولت اسرائیل به “دفاع از خود” پی می‌بریم! از سوی دیگر در برابر سرازیری سیل پول و اسلحه و حمایت بین‌المللی از اسرائیل برای ادامه جنایاتش علیه مردم فلسطین، همین دستان آلوده به خون فلسطینیان، اندکی “کمک بشردوستانه”، البته با اجازه و نظارت اسرائیل، روانه فلسطین می‌کنند! این همان سیاست مزورانه‌ای است که دانشجویان به آن معترض‌اند. آنان می‌گویند “نه با پول مالیات ما” و یهودیان می‌گویند “نه به نام ما”.
طبق یک نظرسنجی در ماه مارس در آمریکا، ۵۵ درصد مردم مخالف عملیات اسرائیل در فلسطین هستند. حتا ۶۲ درصد از یهودیان آمریکا با سیاست‌های دولت اسرائیل مخالف‌اند. در آلمان ۶۱ درصد مردم مخالف عملیات نظامی اسرائیل در غزه هستند.
به جز اعتراضات دانشجویی اخیر، پس از آغاز جنگ در غزه و افشای جنایات ارتش اسرائیل، مردم سراسر جهان بارها و بارها در ابعاد چند هزار، چند ده هزار و چند صد هزار نفری به خیابان‌ها آمده‌اند. برای مثال تنها در تظاهرات لندن در ماه فوریه ۲۵۰ هزار نفر شرکت داشتند. در آلمان، اسپانیا، سوئد و بسیاری از کشورهای دیگر هزاران نفر به سیاست‌های دولت‌های خود در چشم‌پوشی بر جنایات اسرائیل در غزه، ارسال اسلحه، کمک مالی، محدودیت آزادی بیان به اعتراض برخاسته‌اند.
اعتراضات اخیر دانشجویی علیه جنگ در غزه، یادآور اعتراضات دانشجویی علیه جنگ ویتنام است. جنگی که در سال ۱۹۵۴ آغاز شد و در سال ۱۹۷۵ به پایان رسید. این اعتراضات دانشجویی در آوریل سال ۱۹۶۸ از دانشگاه کلمبیا آغاز شد. به زودی دانشگاه‌های مختلف را در نوردید، سراسر جامعه آمریکا را فراگرفت و به کشورهای اروپایی راه یافت. در آن زمان هم‌پای صلح‌طلبی، خواسته‌های دیگری نیز از سوی گروه‌های گوناگون اجتماعی مطرح بودند، از خواست آزادی بیان در دانشگاه‌ها گرفته تا کسب حقوق مدنی و حقوق سیاهپوستان و برابری حقوق زنان. در میان این جنبه‌های گوناگون، جنبش ضد جنگ به عنصری برجسته بدل گذشت. سرانجام فشار روزافزون افکار عمومی، اعتراضات گسترده دانشجویی و از همه مهم‌تر، شکست سیاست جنگی در ویتنام، سران دولت آمریکا را به پایان بخشیدن به جنگ واداشت. گو آن که در آن زمان، گرایش چپ، نفوذی عمیق در میان فعالین جنبش‌های گوناگون اجتماعی داشت و از آن مهم‌تر، سازمان‌های نیرومند دانشجویی، حقوق مدنی و حقوق سیاهپوستان وجود داشت که به اعتراضات استمرار می‌بخشیدند. از آن گذشته اعتراضات به دانشگاه‌ها محدود نماند، در خیابان‌ها جاری شد و افکار عمومی را برانگیخت.
اعتراضات اخیر دانشجویی در سراسر جهان نیز گامی بزرگ و مثبت در مقابله با سیاست‌های جنگ‌افروزانه نه تنها اسرائیل، بلکه سران سیاسی دولت‌های خودی است، اما اگر دامنه خود را نگسترد، به سطح جامعه تسری نیابد و به روشنگری افکار عمومی نپردازد، در درازمدت شتاب و توان‌اش کاهش می‌یابد و چه بسا تأثیری ناچیز برجای گذارد. شواهد حاکی از آن است که حتا برخی از سیاستمداران آمریکایی خواهان برکناری نتانیاهو هستند تا شاید مفری برای خروج از بن‌بست کنونی گشوده شود و اگر نه صلحی دائمی، حداقل آتش‌بسی موقت برقرار گردد. اما واقعیت آن است که فلسطینیان دهه‌هاست که تحت ستم و تبعیض اسرائیل قرار دارند و همان گونه که بسیاری از پلاکاردها و شعارهای دانشجویان منعکس می‌کند، تنها با به رسمیت شناختن حقوق فلسطینیان در تشکیل دولت مستقل خود و عقب‌نشینی اسرائیل از سرزمین‌های اشغالی، امکان برقراری صلحی دائمی پدیدار خواهد شد.
نظرات شما