در آستانه اول ماه مه روز جهانی کارگر، جوش‌وخروش ویژه‌ای درمیان کارگران و تشکل‌های کارگری پدیدار شده است.فضا در مراکز کارگری و محیط‌های کار به‌ویژه در نفت آکنده از عطر مبارزه است.تورم و گرانی فزاینده و کم‌سابقه کالاهای اساسی موردنیاز کارگران در سال جاری از یک‌سو و دستمزدهای ناچیز مادون خط فقر و استیصال و ناتوانی کارگران در تهیه نیازهای مطلقاً ضروری زندگی، کارد را به استخوان و کارخانه‌ها و مؤسسات تولیدی و خدماتی را به مرحله انفجار رسانده است. تشدید فشارهای اقتصادی، تعرض پی‌درپی طبقه سرمایه‌دار حاکم به سفره و معیشت کارگران، نارضایتی کارگران را بسیار تشدید نموده و اعتراضات و اعتصابات کارگری را اجتناب‌ناپذیر ساخته ست.جرقه‌های انفجار و اعتصاب را همه‌جا به‌ویژه در نفت و گاز و پتروشیمی به‌وضوح می‌توان دید. در چندین شرکت نفت و گاز اعتصاب آغازشده و ده‌ها پالایشگاه، سکوی نفتی، پتروشیمی ، شرکت نفت و گاز و حفاری در آستانه اعتراض و اعتصاب‌اند.
اعتصابات متعدد به‌ویژه اعتصابات سراسری کارگران نفت و گاز و پتروشیمی در سال گذشته بسیاری از کارفرمایان را به پذیرش برخی از خواست‌های کارگران وادار ساخت. کارگران پروژه‌ای و پیمانی نفت با اعتصاب سراسری و پرشکوه خود محکم و استوار روی خواست افزایش دستمزد، نوبت‌بندی بیست روز کار، ده روز مرخصی و بهبود وضع غذاخوری و خوابگاه‌ها ایستادند. در معدود شرکت‌هایی این خواست‌ها عملی شد و دستاوردهایی نصیب کارگران ساخت. در اکثر شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی اما فقط وعده‌هایی به کارگران داده شد. وقتی‌که اعتصاب سراسری فروکش نمود، سرمایه‌داران و پیمانکاران نه‌فقط به وعده‌های خود عمل نکردند، بلکه از موضع قدرت و طلبکارانه به مقابله با کارگران برخاسته و آشکارا به ارعاب و تهدید کارگران پیشرو متوسل شدند و حتی تا مرحله تعلیق و اخراج نیز پیش رفتند.در شرکت‌های مختلف به کارگران اعلام‌شده ” همین است که هست، نمی‌خواهید تسویه‌حساب کنید”. فشار و زورگویی علیه کارگران غیررسمی نفت تا آنجا پیش رفته است که استثمارگران و پیمانکاران بی‌رحم، نه‌فقط خواست دو برابر شدن دستمزد را نپذیرفتند بلکه حتی از افزایش دستمزد به میزان ۵۷ درصد و اجرای مصوبه شورای عالی کار رژیم نیز خودداری کرده‌اند. اعتصابات کارگران پیمانی نفت در اعتراض به خلف وعده کارفرمایان که از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ آغاز شد و در ماه‌های پایانی سال اوج نوینی به خود گرفت، در سال جاری(۱۴۰۱ ) نیز ادامه یافته است.
سیاست‌های وزارت نفت که تماماً مبتنی بر تشدید استثمار ، بی‌حقوق ، ارزان‌سازی و برده سازی نیروی کار بوده به نارضایتی در صفوف تمام کارگران صنعت نفت به‌شدت دامن زده است. ۱۲۶ هزار کارگر پیمانی تحت بدترین شرایط کاری در صنعت نفت مشغول به کارند که به‌شدت استثمار می‌شوند و هیچ‌گونه تضمین شغلی ندارند. حدود ۳۴ هزار نیروی کار با قرارداد مدت معین یک‌ساله کار می‌کنند که مبارزه آن‌ها برای احقاق حقوق خویش ادامه دارد و هنوز به نتیجه نرسیده است. کارگر قرارداد مدت معین اگر یک روز مریض شود و یا به هر دلیل دیگر سرکار حاضر نشود، مزد آن روز به وی پرداخت نمی‌شود . کارگری که برای مثال ۱۵ سال سابقه کار دارد، تفاوت چندانی با نیروی تازه جذب‌شده ندارد و عملاً به کارگر روزمزد تبدیل‌شده است. این در حالی است که وزارت نفت بخش زیادی از نیروی کار را از میان “ایثار گران”(۱) انتخاب می‌کند. وزارت نفت در همان حال که به خواست کارگران ازجمله کارگران قرارداد مدت معین که از تخصص علمی و فنی نیز برخوردارند برای تبدیل وضعیت و استخدام رسمی وقعی نمی‌نهد و تاکنون به‌دروغ و وعده توخالی و سرکوب اکتفا نموده است، اما در عوض همین “ایثار گران” را به استخدام رسمی درمی‌آورد که اغلب آن‌ها فاقد پیش‌شرط‌های لازم علمی و تخصصی هستند.اخیراٌ ایلنا مورخ ۱۹ اسفند ۱۴۰۰ اعلام کرد دستورالعمل تبدیل وضعیت و استخدام ۱۶ هزار و ۶۲۶ تن از این “ایثارگران” زیرمجموعه وزارت نفت نیز صادرشده است.
روحیه اعتراضی و میزان نارضایتی درمیان کارگران نفت بسیار بالا است. تمام شواهد موجود حاکی از آن است که کارگران نفت در قبال اقدامات سرکوبگرانه و تهدیدآمیز سرمایه‌داران میدان را خالی نکرده‌اند. این شواهد و اعتصابات پراکنده کارگران طی ده روز اخیر نه‌فقط گویای ادامه اعتراض و اعتصاب و مبارزه در نفت است بلکه همچنین بشارت‌دهنده اعتصاب بزرگ و سراسری دیگری است که نشانه‌های آن از هم‌اکنون آشکار گشته است. کارگران پتروشیمی آرین متانول با خواست افزایش دستمزد، روز ۲۵ فروردین دست به اعتصاب زدند. کارگران پتروشیمی بوشهر با خواست افزایش دستمزد و اجرای طرح ۲۰ روز کار ۱۰ روز استراحت نیز دست به اعتراض زده‌اند.صدها تن از کارگران پروژه ساخت مخازن در پالایشگاه آ دیش کنگان در اعتراض به عدم افزایش مزد مصوب، روز ۲۶ فروردین دست به تجمع و اعتراض زدند.کارگران نوبت‌کار شرکت نفت و گاز آغاجاری و همچنین پرسنل نوبت‌کار شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مسجدسلیمان نیز روز ۳۱ فروردین دست به اعتصاب و تجمع زدند.کارگران شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مارون و کارون نیز در همین روز در محل شرکت تجمع اعتراضی برپا کردند. کارگران مبارز نفت در بسیاری دیگر از شرکت‌ها و مؤسسات نفت و گاز و پتروشیمی ازجمله در پایانه‌های نفتی، خارک، عسلویه ماهشهر و پارس جنوبی نیز دست به اعتراض و تجمع زده‌اند.
این نمونه اعتصابات و اعتراضات کارگران نفت که عمدتاً با خواست افزایش دستمزد و اجرای طرح ۲۰ روز کار ۱۰ روز استراحت برپاشده انعکاس نارضایتی عمیق کارگران به‌ویژه کارگران پیمانی و پروژه‌ای از وضع موجود است. در بسیاری از شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی و حفاری نوبت‌کاری به‌صورت ۲۴ ساعت کار و ۶ روز استراحت است و فشار کار بسیار بالا است. افزون براین درحالی‌که قیمت تمام کالاها ازجمله پوشاک و مواد خوراکی در سال ۱۴۰۱ به طرز وحشتناکی افزایش‌یافته است اما پیمانکاران و کارفرمایان حاضر به افزایش دستمزد نشده‌اند. روحیه و جو اعتراضی و نارضایتی در نفت بیش از هر زمان دیگری بالا است. این نارضایتی درمیان تمام کارگران اعم از رسمی یا قرارداد مدت معین تا پیمانی و پروژه‌ای به‌شدت افزایش‌یافته است. نفت در آستانه یک انفجار وسیع است. نفت در تدارک اعتصابات گسترده و سراسری است.
گروهی از کارگران پیمانی و پروژه‌ای با انتشار فراخوانی پس از اشاره به وضعیت انفجاری در نفت، هشدار داده‌اند چنانچه دو خواست افزایش دستمزد به میزان ۵۷ درصد و طرح ۲۰ روز کار ۱۰ روز استراحت تا پنجم اردیبهشت عملی نشود، وارد اعتصاب سراسری شده و کارگاه‌ها را ترک خواهند کرد. “شورای سازمان‌دهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت” نیز با انتشار بیانیه‌ای در تاریخ اول اردیبهشت ضمن حمایت از این گروه از کارگران پروژه‌ای، بار دیگر تأکید نمود دستمزد ماهانه هیچ کارگری نباید کمتر از ۱۶ میلیون تومان باشد.” شورای سازمان‌دهی” نه‌فقط از اعتصاب در روز ۵ اردیبهشت حمایت کرد بلکه همچنین بر آماده شدن و تدارک برای یک اعتصاب قدرتمند و سراسری در گرامیداشت اول ماه مه روز جهانی کارگر نیز تأکید کرد. “شورای سازمان‌دهی” در این بیانه نوشت: ” تأکید ما بر تجمع در مقابل کارگاه‌ها و پالایشگاه‌هاست. تأکید ما بر تشکیل مجامع عمومی و تعیین نمایندگان منتخب مجامع عمومی‌مان برای نمایندگی شدن در مذاکراتی است که با کارفرمایان و پیمانکاران خواهیم داشت. با چنین تدارکی از مبارزه ما به استقبال روز جهانی کارگر می‌رویم و هم‌صدا با همکاران خود در سراسر ایران و هم‌طبقه‌ای‌هایمان در جهان این روز را گرامی می‌داریم.” شورای سازمان‌دهی” با اشاره به تجربه اعتصاب سال گذشته و این واقعیت که تخلیه خوابگاه‌ها و ترک محل کار جواب نداده است، بر اعتصاب و تجمع کار گران در محل کار و برپائی مجامع عمومی برای انتخاب نمایندگان کارگری از نوع آنچه در هفشجان شکل گرفت تأکید نموده است.
“شورای سازمان‌دهی” در اطلاعیه‌ها و بیانیه‌های خود ازجمله در بیانیه‌ای که به مناسبت اول ماه مه انتشار داد، بار دیگر بر اتحاد و تحکیم پیوند میان کارگران به‌منظور حرکت همبسته‌تر و مبارزه سازمان‌یافته‌تر کارگران به‌ویژه در اول ماه مه، روز همبستگی جهانی کارگری تأکید کرد.
“شورای سازمان‌دهی” در این مورد نوشت:” هراندازه که بتوانیم این پیوندها را مستحکم کنیم و سازمان‌یافته‌تر عمل نماییم، چشم‌اندازهای پیش رو برجسته‌تر خواهد بود. از سوی دیگر، ما کارگران پروژه‌ای و پیمانی این روز همبستگی جهانی کارگری را باید متحدتر از هر زمان دیگری کنار هم قرار بگیریم و برای استقبال از چنین روزی تدارک تجمعاتمان را مقابل مراکز کاری، پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها، نیروگاه‌ها و مناطق ویژه ببینیم.
یک‌صدا خواسته‌هایمان را اعلام کنیم و اولتیماتوم دهیم که همچنان پیگیر مطالباتمان هستیم.
ما همچنان خواستار کوتاه شدن دست پیمانکاران چپاولگر و لغو قوانین برده‌وار مناطق آزاد و ویژه اقتصادی هستیم.
خواستار افزایش دستمزدها و رسیدن سطح آن در حد یک زندگی شایسته انسان هستیم.
خواستار بهبود قابل‌قبول محیط‌های کاری و زیستی‌مان در نفت و پتروشیمی، داشتن ایمنی محیط کار و پایان دادن به امنیتی کردن مبارزات و حق داشتن تشکل ، تجمع و اعتراض هستیم.
با صدای بلند اعلام کنیم که ما بازهم می‌آییم.
این روز می‌تواند مناسبتی باشد برای تأکید بر خواسته‌های سراسری کارگران و فرصتی برای مطالبات پاسخ نگرفته‌مان.
از همه کارگران و مزدبگیران دعوت می‌کنیم بیانیه‌ها و قطعنامه‌های خود را تدارک ببینند.
بیایید در کنار هم قطعنامه سراسری اول ماه مه داشته باشیم و درد مشترکمان را فریاد کنیم.
برای پایان دادن به این بربریت اتحاد سراسری مان را به نمایش بگذاریم و بدین گونه روز جهانی کارگر را به‌روز اعتراض خود علیه وضعیت نابسامان معیشتی و زیستی‌مان تبدیل کنیم. ”
این شواهد نشان می‌دهد که نفت جدی‌تر از گذشته، در تدارک یک اعتصاب قدرتمند سراسری دیگر است.مطابق اطلاعیه مورخ یکشنبه ۴ اردیبهشت “شورای سازمان‌دهی” کارگران پیمانی از روز دوشنبه ۵ اردیبهشت به استقبال اعتصاب سراسری می‌روند. بر طبق همین اطلاعیه از هم‌اکنون(یکشنبه ۴ اردیبهشت) کارگران پالایشگاه اصفهان، فازهای گازی عسلویه ،و پتروشیمی بوشهر اعتصاب را آغاز کرده‌اند. پرسنل نوبت‌کار زیرمجموعه مناطق نفت‌خیز جنوب نیز مطابق فراخوان قبلی وارد اعتصاب شده‌اند.
در همین حال روز ۴ اردیبهشت، فراخوان “شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران” برای تجمع معلمان شاغل و بازنشسته دریازده اردیبهشت(اول ماه مه) انتشار یافت.در این فراخوان ضمن تأکید بر خواست‌های مشترک کارگران و معلمان مانند؛ حق تجمع و تشکل و فعالیت آزادانه و آزادی زندانیان سیاسی… از خواست‌های کارگران دفاع به‌عمل‌آمده و نسبت به اتحاد عمل کارگران و معلمان که زمینه واقعی آن فراهم‌شده اظهار امیدواری شده است. گروه‌های مستقل بازنشستگان نیز با صدور اطلاعیه مشترکی، از فراخوان “شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران” و تجمع یازده اردیبهشت( اول ماه مه ) حمایت کردند. ” شورای سازمان‌دهی” نیز با توجه به این فراخوان و اعلام تجمع معلمان در اول ماه مه( یازده اردیبهشت) بار دیگر بر اعتصاب سراسری و مبارزه متحدانه کارگران و زحمتکشان برای رهایی از ستم و بردگی و استثمار تأکید کرد.
جامعه در غلیان است و مقدم بر هرجایی نفت در تب‌وتاب است و آرام و قرار ندارد.نفت در تدارک سازمان‌دهی نمونه درخشان دیگری از اتحاد و قدرت کارگری است آن‌هم درست در آستانه اول ماه مه روز اتحاد طبقاتی کارگران و روز نمایش قدرت طبقه کارگر. رایحه اعتصاب و مبارزه تمام فضای دودآلود شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی را تسخیر نموده و همه‌چیز را تحت‌الشعاع خود قرارداد است. نفت بی‌تاب است و آرام و قرار ندارد. کارگر آگاه نفت را نمی‌توان با دروغ و نیرنگ فریب داد و از مبارزه درراه خواست‌ها و آرمان‌های بلند کارگری بازداشت.خشم و نارضایتی در نفت بیش‌ازپیش تراکم یافته است. کبریتی کافی است تا بار دیگر اعتصاب و مبارزه در سراسر مناطق نفتی شعله‌ور شود. پیش به‌سوی اعتصاب سراسری!پیش به‌سوی برگزاری هرچه باشکوه‌تر اول ماه مه!
زیرنویس
درقانون جامع خدمات رسانی به ایثار گران ماده ۱ بند الف ایثار گر چنین تعریف شده است:” ایثارگر در این قانون به کسی اطلاق می‌گردد که برای استقرار و حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاع از کیان نظام جمهوری اسلامی ایران و استقلال و تمامیت ارضی کشور، مقابله با تهدیدات و تجاوزات دشمن داخلی و خارجی انجام‌وظیفه نموده و شهید، مفقودالاثر، جانباز، اسیر، آزاده و رزمنده شناخته شود”
نظرات شما